IKONY: 2012

Wernisaż wystawy "Pisane Sacrum" (The vernissage of the "Written Sacrum" exhibition)

Wernisaż odbył się 19.10.12 w Muzeum Etnograficznym w Tarnowie. Zapraszam do obejrzenia zdjęć z wydarzenia:

The vernissage took place 19th October 2012 in the Etnographic Museum of Tarnow. Here are some photos:

źródło: tarnow.pl

Więcej zdjęć z wernisażu na stronie Muzeum Okręgowego w Tarnowie (link)

More photos on the website of the County Museum in Tarnow (link)

Wystawa otwarta do 31.01.2013.

The exhibition is open until 31st January 2013.

Zobacz więcej

Matka Boska Kazańska (Holy Mary from Kazan)

Według podania ikona została znaleziona w Kazaniu dzięki widzeniom, których doświadczyła ośmioletnia dziewczynka. Matka Boska objawiła jej się i opowiedziała o obrazie, który został ukryty przez mongolskie i muzułmańskie władze w ruinach spalonego budynku. Ikonę umieszczono w kościele w Kazaniu.

Matka Boża (Theotokos, gr. Θεοτόκος), jest najczęściej przedstawianym wizerunkiem. Ma na głowie nakrycie, opadające na ramiona, - maforion, który zwykle maluje się kolorem czerwonym (symbol cierpień i przypominanie o królewskim pochodzeniu). Dolne ubrania maluje się w kolorze błękitnym, jako znak niebieskiej czystości Bogurodzicy, najdoskonalszej z ludzi. Na czole i na ramionach Bogurodzicy przedstawiane są trzy złote gwiazdy na znak tego, że Bogurodzica przed Bożym Narodzeniem, w trakcie Narodzin i po Nich, była Dziewicą. Istnieje pięć głównych typów wyobrażeń Matki Bożej różniących się między sobą ułożeniem Dzieciątka.

As the story says, the icon was found in the city of Kazan (Russia) thanks to the wisions witnessed by an eight-year-old girl. Holy Mary manifested herself to the girl and told about the picture hidden in the ruins of the burnt building. Then the icon was placed in the church in Kazan.

Mother of God is the most common visage. Her hair is capped with a headgear called maforion. It is usually painted red (the colour of pain and royal backround) On the forehead of Mary and her arms there are three golden stars as the symbol of Holy Mary's virginity before, during and after Jesus' birth. There are five main types of picturing Mary.

Zobacz więcej

Matka Boska - Gotycka Madonna z Veverí (Gothic Madonna from Veverí)

Wizerunek ten wzorowany jest na Madonnie z XIV wieku, który powstał w kręgu malarzy czeskich, wyróżnia się bogato zdobionym reliefowym, złoconym tłem. Madonna trzyma Dzieciątko częściowo ubrane w półprzeźroczystą sukienkę, które lewą ręką chwyta koniec welonu Marii, a prawą przytrzymuje szczygła.

The visage is modelled on the Madonna dating back from XIV century. It came into being in the circle of Czech painters. It distinguish itself with reach, inwrought background. May holds the Baby which is partially dressed with half-see-through dress.

Zobacz więcej

Mandylion (Mandilion)

„Twego oblicza szukam Panie.

Nie ukrywaj przede mną twego oblicza”.

Acheiropoietos (Mandylion)- nazywana bywa ikoną ikon i stanowi prototyp i źródło wszelkich innych przedstawień Jezusa Chrystusa.
Uważana jest za pierwszy obraz Jezusa powstały jeszcze za jego życia. Istnieją dwie teorie pochodzenia ikony Acheiropoietos : wschodnia i zachodnia (zachodnia to oblicze Chrystusa odbite na chuście św. Weroniki w drodze na Golgotę).
Według tradycji wschodniej Mandylion- Acheiropoietos, jest to jeden z pierwszych wizerunków -obraz nie ludzką ręką uczyniony- przedstawia głowę Chrystusa spokojnego, nie cierpiącego jak na chuście.
Chory na trąd król syryjskiej Edessy Abgar V posłał do Jerozolimy archiwaliusza i zarazem artystę Ananiasza z zaproszeniem Chrystusa do Edessy, by uzdrowił władcę.
Okazało się jednak, że Jezus nie może przyjść, a niezwykły blask bijący od Jego twarzy, uniemożliwia artyście stworzenie podobizny. Wówczas Chrystus obmył twarz i otarł ją płótnem, które dał Ananiaszowi, aby za jego pomocą uzdrowił króla. Na materiale pozostało odbicie twarzy Zbawiciela -Acheiropoietos .
W czasie oblężenia Edessy wizerunek został zamurowany w niszy nad bramą miasta i wówczas pojawiło się cudowne oblicze Chrystusa na płycie. Wizerunek przeniesiony później do Konstantynopola zaginął po splądrowaniu miasta przez krzyżowców.

According to the Tradition one of the first pictures of Christ came to being in 13-50 while Abgar V was in the power. When the king went down with leprosy, he wanted Jesus to cure him miraculously. As Jesus was unable to come and save Abgar, he washed his face and dried it with a piece of linen. Somehow the picture of his visage stayed on the fabric. When the messenger provided the king with the picture, Abgar recovered.

Zobacz więcej

Chrystus Pantokrator (Christ Pantocrator)

„Potem ujrzałem wielki biały tron
i na nim Zasiadającego …”

Ikony przedstawiające Chrystusa Pantokratora (Wszechładcy) należą do najważniejszych i najbardziej czczonych przedstawień. Najstarsze wizerunki Zbawiciela - Wszechwładcy pochodzą już z VI wieku z Bizancjum, zaś jego źródłami kanonicznymi są: Ewangelia św. Łukasza(21,27) oraz Apokalipsa św. Jana(20,11)
Chrystus Pantokrator najczęściej przedstawiany jest w popiersiu, a może być ukazany w całej postaci, siedzący na tronie. Jezus przedstawiony jest na wprost z uniesioną prawą dłonią w geście błogosławieństwa. W lewej trzyma księgę lub zwój, który ma ją symbolizować. Szaty Zbawiciela składają się z czerwonej szaty spodniej i niebieskiej wierzchniej, lecz ta kolorystyka nie zawsze jest zachowana.
Na otwartej księdze może być napis „Ja jestem światłością świata” lub krótki fragment Ewangelii.

The icons showing Christ Pantocrator belong to the most important and mostly adored visages of Jesus. The Pantocrator is shown with his right hand raised in the gesture of blessing. In the left hand he carries a book or a coil of paper. The colours of his clothing are always the same. If the book is open, there might be a inscription "I am the light of the world" or a short fragment from the gospel.

Zobacz więcej

Pieta „Nie opłakuj mnie Matko” (Pieta "Don't cry over me, Mother")

Ikona w centrum zawiera podobiznę Chrystusa wciąż znajdującego się w grobie, lecz już żywego. Jego postać wpisana jest w krzyż. Maria opłakuje swojego Syna, obejmuje go. Czyni to jednak w sposób umiarkowany, połączony z uwielbieniem Boga.
Jest to ikona z cyklu ikon Wielkiego Tygodnia. Pół zamknięte oczy Zbawiciela wskazują, że to umarłe ciało jest ziarnem, które wydaje owoc życia wiecznego. Maryja towarzyszy Synowi do końca

In the center of the icon a likeness of Christ is placed. He is still in a tomb but he's already alive. His posture is inscribed in the shape if the cross. Holy Mary is crying over her son, she is embracing him. Nevertheless she's doing that in a moderate way. She is concentrated on adoration of real God.

The icon belongs to Holy Week serie. Half-closed eyes of Christ imply that the dead body is a grain which is to fructify with the eternal life. Mary accompanies her son till the end.

Zobacz więcej

Archaniol Gabriel (Archangel Gabriel)

Aniołowie bardzo często pojawiają się na kartach Starego i Nowego Testamentu; mówi o nich Pan Jezus i Apostołowie. Rozmawiają z nimi święci; są obecni w liturgii Kościoła; o ich istnieniu i roli w naszym życiu nauczają papieże i sobory. To istoty duchowe, ale niekiedy przyjmują postać widzialną dla ludzi, by wypełnić powierzoną im przez Boga misję. Aniołowie, będąc jak ludzie obdarowanymi rozumem i wolną wolą, pozostają od ludzi nieporównanie doskonalsi. Zostali stworzeni przez Boga, tak jak świat i człowiek, a ich liczba jest niezliczona. Nieustannie adorują Stwórcę w niebie. Są bezgranicznie szczęśliwi, bo oglądają piękno, dobroć, mądrość i doskonałość Boga, przebywają w obecności Chrystusa i Jego Matki - Królowej Aniołów.

Będąc w służbie Najwyższego, służą jednocześnie ludziom. Każdy człowiek, niezależnie od wyznania, ma swojego niebieskiego opiekuna - Anioła Stróża. Tradycja mówi o siedmiu archaniołach; Pismo Święte podaje imiona trzech z nich: Michał, Rafał i Gabriel. Aniołowie nie są sobie równi. Jedni przewyższają innych pod względem doskonałości, mocy czy rozumu. Według tradycji chrześcijańskiej najwyżej stoją serafini i cherubini.

Anioł Pański to ARCHANIOŁ GABRIEL. Jego imię oznacza: "mąż silny Bogiem" lub "Bóg jest mocą". Jest posłańcem Bożym, który oznajmia ludziom najważniejsze nowiny i zwiastuje im wielką radość, tak jak to było w przypadku Zwiastowania. To jego słowa powtarza się w modlitwie „Zdrowaś Mario.” Według tradycji Gabriel był opiekunem Świętej Rodziny i to on objawił się św. Józefowi we śnie.

Archangel Gabriel. His name means "God is the power". He's God's messenger who proclaims most important messages from God. He foreshadows the joy as it was in the instant of Announciation. Gabriel's words are repeated every time when we pray with "Holy Mary". It is believed that Gabriel was the guard angel of the Holy Family and the one who manifested himself in the dream of Josef.

Zobacz więcej

Archanioł Michał (Archangel Michael)

Archanioł Michał

Po raz pierwszy wspomina o nim Księga Daniela. Stary Testament przedstawia Archanioła Michała jak obdarzonego przez Boga niezwykłą mocą wykonawcę najtrudniejszych misji. Jest opiekunem Kościoła Powszechnego i właśnie jemu przypisuje się wielki czyn, jakim było zepchnięcie w otchłań piekieł zbuntowanych aniołów. Jego imię w języku hebrajskim oznacza „Któż jak Bóg”. Michał Nieustannie zmaga się ze złem. Na licznych wizerunkach przedstawiany jest w zbroi i z mieczem lub oszczepem w dłoni. Biblia podkreśla szczególną opiekę Michała Archanioła nad narodem wybranym. To najdawniejszy zapisany patronat Archanioła. Z mieczem w dłoni wódz zastępów Pańskich pojawił się pod murami Jerycha, by wesprzeć duchowo Jozuego przed zdobyciem miasta. Z biegiem czasu opiekę archanioła przyjmowały też inne narody, królowie, miasta, a także grupy zawodowe: kupcy, aptekarze, złotnicy, sędziowie, policjanci.

For the first time he is mentioned in the Book of Daniel as the one who is gifted with the enormous power to achieve the most difficult missions. He is the guard of the Common Church and is believed to have fought insugent angels. He is a supporter of tradesman, judges, the police, apothecaries and others.

Zobacz więcej

Ikona Zwiastowania Marii Panny

Scena Zwiastowania to jeden z ulubionych tematów malarstwa religijnego już od II w.
Ikona Zwiastowania Bogarodzicy przedstawia spotkanie i rozmowę archanioła Gabriela z młodą Marią. Kobieta siedzi z pochyloną głową, jej pozycja wyraża równocześnie zaniepokojenie, jak i pokorę, której wymaga decyzja, jaką podejmuje. Zupełnie inaczej przedstawiony zostaje Archanioł: widoczny jest entuzjazm, radość płynąca z wiadomości, jaką przekazuje; wyróżnia go dynamizm ruchu.
Anioł na tej ikonie reprezentuje Boga, jest mocą Bożą, jego prawa dłoń w geście błogosławieństwa skierowana jest w stronę Marii, która wydaje się zaskoczona. Zaskoczenie Marii tą niespodziewaną wizytą podkreśla jej gest i wypadający z jej dłoni kłębek nici.

Nieodłącznym elementem Zwiastowania w ikonografii jest widoczny u góry półokrąg, symbol nieba, z wychodzącym stamtąd promieniem światła, nawiązującym do zstępującego na Bogarodzicę Ducha Świętego. Promień mocy Bożej zazwyczaj rozdziela się na trzy mniejsze (oznaczające współdziałanie Trójcy Świętej podczas Wcielenia) i zawsze skierowany jest ku Bogarodzicy.

Na drugim planie ikony Zwiastowania przedstawiane są różne budowle, czasami połączone ze sobą czerwoną chustą, która oznacza, że wydarzenie Zwiastowania miało miejsce we wnętrzu.

Zobacz więcej

Matka Boska Tuchowska (Holy Mary from Tuchow)

Czczona w Tuchowie podobizna Matki Boskiej z Dzieciątkiem pochodzi z XVI w. Obraz zasłynął cudami i co roku przyciąga na Lipowe Wzgórze tysiące pielgrzymów.

Głowy Madonny i Dzieciątka są zwrócone ku patrzącemu na obraz, oczy szeroko otwarte, spoglądają poważnie i jednocześnie z wielką dobrocią. Prawa rączka Dzieciątka Jezus spoczywa na błękitnej kuli zwieńczonej krzyżykiem, która oznacza glob ziemski lub wszechświat, lewą zaś podnosi w geście błogosławieństwa. Matka Boża trzyma w prawej ręce rozkwitłą różę, co stawia cały obraz w grupie ikonograficznej związanej z krzewem różanym, wizją apokaliptyczną i ogrodem rajskim. Oryginalne, malowane szaty Maryi i Jezusa pokrywa obecnie metalowa „sukienka.”

The icon of Holy Mary from Tuchow is adored in the southern Poland. It dates back from XVI and have become famous for many miracles which happened thanks to the painting.
Madonna's and Jesus' heads are turned towards the one who looks at the icon. They are serious, full of love. Right hand of the Baby lays on the blue sphere wchich pictures the universe. Left one is raised in a gesture of blessing.
On the original icon there's a metal "dress" which hides the painted robes.

Zobacz więcej

Chrystus Pantokrator

Z greckiego: Παντοκρατωρ.Jest to ikona, na której Chrystus zostaje przedstawiony jako władca oraz sędzia wszechświata. Jezus ukazywany jest w pozycji siedzącej bądź stojącej, w lewej dłoni trzyma Pismo Święte, prawą składa natomiast w geście błogosławieństwa.

W tradycyjnych cerkwiach ikona Pantokratora mieści się zazwyczaj na sklepieniu centralnej kopuły cerkwi.

Zobacz więcej

Święty Krzysztof (Saint Christopher)

Według świeckich podań ludowych święty Krzysztof był potężnym mężczyzną. Obdarzony niewyobrażalną siłą, przenosił pielgrzymów przez rzekę. W ikonografii przedstawiany jest z dzieckiem na ramionach, gdyż, według legendy, pewnego dnia miał pomóc w przeprawie Jezusowi.

(legenda o św. Krzysztofie wg. Jakuba de Voragine OP: http://www.kbroszko.dominikanie.pl/k.htm

As the secular legends say, saint Christopher was a man of enormous size. He was gifted with unbelievable strenght and his job was to carry the passers-by through the river. In the iconography he is pictured with a little boy in his hands becouse it is said that one day when he was to help Jesus with getting to the second side of the river.

Zobacz więcej

Matka Boska Ostrobramska

Wizerunek Madonny Miłosierdzia namalowany został na deskach dębowych techniką temperową w XVII w. Obecnie postać Maryi w obrazie wystawionym w kaplicy Ostrej Bramy w Wilnie zakrywa błyszcząca złotem sukienka. Pod metalową sukienką Ostrobramska Pani ubrana jest w czerwoną tunikę, szyja okryta jest szalem, a głowa białą chustą. Całą postać okrywa zielonkawo-błękitny płaszcz, zarzucony na głowę i ramiona.

Wizerunek Matki Miłosiernej został zasłonięty srebrną, złoconą sukienką z ozdobnym wielkim, odwróconym sierpem srebrnego półksiężyca z napisem Na całą kompozycję wizerunku Pani Ostrobramskiej składają się dwie korony (nałożona jedna na drugą)., jedna barokowa dla Królowej Niebios, druga rokokowa dla Królowej Polski.

Zobacz więcej

Matka Boska Licheńska

Obraz Matki Bożej Licheńskiej jest kopią obrazu Matki Bożej Cierpliwie Słuchającej, znajdującego się w Rokitnie.Obraz słynie z łask, które otrzymują wierni, który pielgrzymują do Lichenia aby pomodlić się przed obliczem Marii.
Według legendy rannemu w bitwie pod Lipskiem polskiemu żołnierzowi ukazała się Maria. Po tym, jak uratowała go od śmierci, miała nakazać mu odszukanie wizerunku, który dokładnie oddawałby jej wygląd. Doskonałym przedstawieniem okazał się obraz, który ów żołnierz, Tomasz Kłossowski, wystawił w lesie grąblińskim.

Zobacz więcej

Matka Boska Eleusa

Jej określenie pochodzi z języka greckiego i oznacza „okazywać miłosierdzie, dobroć, współczucie”. Podobizna przedstawia Marię miłosierną, delikatną. W Grecji nazywa się ją Glykophilousa, czyli „Bogarodzica Słodkiego Pocałunku” ze względu na fakt, iż na ikonie twarze Matki i Dzieciątka zbliżone są w pocałunku.

Zobacz więcej

Sen świętego Józefa (Saint Joseph's dream)

Sen świętego Józefa - Georges de La Tour
Saint Joseph's dream by Georges de La Tour

Zobacz więcej

Obraz Wszystkich Świętych (the painting of All Saints)

Oryginalny obraz powstał prawdopodobnie w latach 1727 - 1743 na potrzeby parafii pod wezwaniem Wszystkich Świętych (zmiana nastąpiła w 1954 roku na "parafia pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny") i do tej pory znajduje się w głównym ołtarzu. Co roku jest odsłaniany 1 listopada.

The original painting was painted probably in the XVIII century for the All Saints' Presbitery (in the 1954 the presbitery changed its name for the Assumption of the Blessed Virgin Mary). Since then it has been placed in the main altar. It is shown to the public every All Saints' Day.

Zobacz więcej

Święty Hubert (Saint Hubertus)

Zobacz więcej

Zaśnięcie Matki Boskiej

„W narodzeniu dziewictwo zachowałaś,

w zaśnięciu świata nie porzuciłaś, Bogurodzico.

Odeszłaś bowiem do życia, Matką będąc Życia,

i twymi modłami wybawiasz od śmierci dusze nasze”.

Troparion, Święto Zaśnięcia

Do powstania ikony Zaśnięcia Bogurodzicy (Koimesis) przyczyniły się teksty apokryficzne. Początki obchodzenia tego święta sięgają X wieku w Bizancjum, a XI na Zachodzie, gdy malowane były pierwsze wyobrażenia ikony. Zaśnięcie to jedno z dwunastu wielkich świąt, w kościele katolickim to święto nazywane jest Wniebowzięciem.

Ikona zaśnięcia przedstawia bardzo ważne wydarzenie, moment, kiedy Maria wraz ze swoim ciałem jako pierwsza zostaje zabrana przez Jezusa do nieba.

Całą kompozycję na ikonie można podzielić na część dolną -ziemską (widzialną, śmierci doczesnej) i w górze -boską (niewidzialną - symbolizującą życie, Zmartwychwstanie i przemienienie ludzkiej natury); każda opowiada historię śmierci Marii w inny sposób.
W dolnej części ikony na łożu spoczywa doczesne ciało Marii, która wygląda tu jakby spała z rękami złożonymi na piersi. Po obu jej stronach, u stóp i u głowy rozmieszczone są postacie dwunastu apostołów. Wśród Apostołów nie ma Tomasza, jest za to apostoł Paweł. W górze za apostołami, po prawej i po lewej stronie, stoją dwaj biskupi i płaczące niewiasty.

Mimo iż przedstawiony jest moment śmierci Matki Boga, to jednak dominuje w tej ikonie Chrystus, który przybył po duszę Marii w otoczeniu aniołów, ze wspaniałością równą przemienieniu, jest w świetlistych szatach i otoczony błękitną światłością nimbu.

Trzyma On w dłoniach małą, odzianą w biel postać – duszę Maryi, która tu wygląda, jakby była owinięta w opaski pogrzebowe.

W górnej części ikony widzimy dwunastu apostołów, przybywających w cudowny sposób na obłokach w asyście aniołów do Jerozolimy, wezwani, aby towarzyszyć umierającej Marii. W środku Maria na tronie adorowana przez trzy Anioły ukazana jest jako ta, która wyniesiona już jest do chwały niebieskiej.

Zobacz więcej

Matka Boska Częstochowska (Black Madonna of Częstochowa)

Zobacz więcej

Krzyż z San Damiano (San Damiano cross)

Zobacz więcej

Święty Jerzy (Saint George)

Jerzy urodził się w chrześcijańskiej rodzinie w drugiej połowie III wieku. Wstępuje do armii rzymskiej i jego pozycja w wojsku stale wzrastała, nawet przez pewien czas należał do osobistej ochrony cesarza.

Gdy cesarz Dioklecjan wydał edykt, zezwalający na prześladowania chrześcijan, Jerzy był zmuszony do uczestnictwa w ich prześladowaniach, krytykował tę decyzję, bo sam był chrześcijaninem. Rozwścieczony Dioklecjan nakazał dla przykładu i zastraszenia innych, poddać go najpierw przesłuchaniom, a następnie wyjątkowo okrutnym torturom. Rzeczywiście musiały one być wielkie, bowiem, wśród tak licznych męczenników tego okresu, jemu nadano tytuł Wielkiego Męczennika.

Według Hermenei (podręcznika sztuki malarskiej) na ikonie św. Jerzego przedstawia się jego męczeństwo i cuda np.: rozpinanie na kole, zakładanie rozżarzonych sandałów, wrzucenie do jamy z wapnem, picie trucizny, wskrzeszenie umarłego, przywrócenie do życia wołu pewnego rolnika, a na końcu ścięcie św. Jerzego i złożenie jego ciała w grobie.

Saint George was born in the christian family in the second half of the III century. He enterd the Roman army and became the security guard of the Emperior.

When the emperior Diocletian approved oppresing the christians, George opposed. Becouse of that he was investigated and terrible tortures were conducted on him.

In the icon there are shown several scenes of his martydom.

Zobacz więcej

Święty Paweł (Saint Paul)

Wykształcony w Jerozolimie faryzeusz; początkowo prześladowca chrześcijan. Pod wpływem wydarzenia w drodze do Damaszku około 35/36 roku, nawrócił się i przyjął chrzest. Odbył trzy podróże misyjne. W czasie prześladowania chrześcijan, rozpętanego po pożarze Rzymu, został skazany na śmierć i ścięty w Rzymie zapewne w 64 lub 67 roku. Przypisuje się mu autorstwo 13 listów, wchodzących w skład Nowego Testamentu.

Paweł wywarł wielki wpływ na wczesnych chrześcijan, będąc zwolennikiem rozszerzenia misji na pogan, nazwany został przez tradycję Apostołem Narodów .

Ikona św. Pawła należy do ikon typu ikony domowej. Według Dionizjusza z Furny, autora podręcznika dla malarzy ikon, św. Pawła należy przedstawiać jako –„…człeka łysego, z brodą skudloną i szpakowatą,… ”

Saint Paul was a well-educated pharisee. He got religion during his journey to Damascus around 33/36. He made three missions. During the oppresions of the christians he was sentenced to death and decapitated afted the fire in Rome. He is known as an author of 13 letters included in the New Testament.
In the iconography he is shown (as Dionysius from Furna says) as a bald man with a pepper-and-salt beard.

Zobacz więcej

Matka Boska Hodigitria

Na tej ikonie Dzieciątko umieszczone zostaje w lekkim oddaleniu od twarzy Marii. Jezus siedzi na jej ręku i spogląda przed siebie. Nazwa Hodegitria pochodzi od słowa hodos, czyli droga. Matka Boska w lewej ręce trzyma Syna, drugą zaś wskazuje na niego, pokazuje ludziom drogę ku Zbawicielowi.

Zobacz więcej

Święty Łukasz malujący ikonę Marii Panny (Saint Luke Painting the icon of Holy Mary)

Według tradycji pierwsza ikona Matki Bożej została napisana przez Ewangelistę Łukasza z Antiochii na desce ze stołu z Wieczernika, który ikonę podarował wraz z Ewangelią Teofilowi, dalsza droga ikony wiedzie przez Jerozolimę i Konstantynopol, gdzie została umieszczona w kościele. Od IX w. wykształcił się wzór ikonograficzny wizerunku Maryi – Hodigitrii i stał się przykładem dla licznych kopii.
Matka Boża na ikonach zawsze jest zamyślona (zatroskana), przepełniona jest mądrością i siłą duchową, Dzieciątko może czule przyciskać do siebie, albo lekko je podtrzymywać.

As the tradition says, the very first icon picturing Holy Mary with a Baby was painted by Saint Luke the Evangelist. It is also said that it was painted on the wooden board taken from the table. Since the IX century it has generated an iconic pattern of showing Holy Mary - Hodigitria.

In the picture Holy Mary is always thoughtful, she is full of wisdom and spiritual strenght. She might carry the Baby strongly or just slightly prop Him.

Zobacz więcej

Ikona Trójcy Świętej

„Jeden jest samotnością, dwa jest liczą rozdzielającą, trzy zaś – liczbą,

która przezwycięża podział; jeden i mnogość są zgromadzone i wpisane w Trójcę:

jest to niewysłowiony ład w Boskości, której Osoby są każda w pozostałych”

W najstarszych przedstawieniach Trzy Osoby Boskie zostają przedstawione jako młodzieńcy pod drzewem Mamre, którzy według historii opisanej w Starym Testamencie odwiedzili Abrahama i Sarę. Ojcowie Kościoła zinterpretowali te trzy postacie właśnie jako proroczą prefigurację Trójcy Świętej, a w Ikonografii przedstawienie to nosi nazwę Starotestamentalnej Trójcy bądź Gościnności Abrahama. Przyjrzenie się temu dziełu sztuki i próba interpretacji jest wejściem w cały bogaty świat ikony.

Ikona Trójcy jest wyznaniem wiary w jednego Boga w Trzech Osobach nie mniej wartościowym niż wyznanie tej wiary w słowach. W sposób obrazowy przedstawia słownie wyrażaną prawdę, która żyje w Kościele ukryta w Piśmie Świętym. Nie zostaje ona jednak wyrażona w formie ostatecznej i niezmiennej. Wznosi się raczej stopniowo na wyżyny nieskażonej prawdy dzięki łasce i wysiłkowi ikonopisarza.

Przedstawienia Świętej Trójcy nie można w żadnym wypadku traktować dosłownie czy w sposób czysto materialny. Obraz ten ma podnieść świadomość odbiorcy do kontemplacji. Trójca Święta jest niewyobrażalna w swej istocie, jeśli więc Kościół posiada i czci Jej przedstawienie, to nie można tego kultu traktować jako oddawania czci obrazowi istoty Trójcy, gdyż taki obraz jest niemożliwy. Należy natomiast odczytywać tę ikonę w sensie głęboko symbolicznym, gdyż jedynie w ten sposób ów wizerunek może osiągnąć doskonałość wyrazu.

Zobacz więcej

Matka Boska

Zobacz więcej

Archanioł Michał

Zobacz więcej

Święta Rodzina

Zobacz więcej

Matka Boska

Zobacz więcej

Matka Boska

Zobacz więcej

Matka Boska

Zobacz więcej

Ikona Przemienienia Pańskiego

„Bóg jest Światłością i ci, których

czyni godnymi, by Go widzieli,

widzą Go jako Światłość.

(św. Symeon)

Przemienienie Pańskie zaliczane jest do cyklu dwunastu wielkich uroczystości Kościoła Bizantyjskiego. Ikona przedstawia nam Chrystusa, który ukazał się apostołom „w postaci Boga”, pozwolił im ujrzeć blask światłości Trójcy Świętej. Góra, miejsce szczególnego spotkania nieba i ziemi stała się miejscem teofanii.

Chrystus zajmuje się w centrum przedstawionej sceny, zgodnie z przekazem biblijnym odziany jest w białe szaty. Już poza otaczającą go sferą złożoną z trzech współśrodkowych okręgów znajdują się dwie postacie reprezentujące Stary i Nowy Testament: Mojżesz i Eliasz.

Na ikonie przedstawieni zostają również trzej uczniowie: Piotr, Jakub i Jan, którzy zostali wybrani jako „naoczni świadkowie Jego Majestatu” (2P, 1,19). Piotr, ukazany po prawej stronie na klęczkach, usiłuje osłonić dłonią twarz przed światłem; umieszczony pośrodku Jan, pada na ziemię, odwracając się plecami do światła, Jakub natomiast, z lewej strony, upada na wznak. Spadają oni ze szczytu, przerażeni i oślepieni niezwykłą wizją. Przemienienie jest więc również udziałem apostołów, którzy doznali łaski ujrzenia Przemienionego.

Przemienienie powinno być postrzegane jako objawienie Trójcy Świętej: Syn ukazuje się w swojej chwalebnej istoty, Ojciec w głosie płynącym z nieba, Duch Święty natomiast w postacu obłoku, który daje poznanie i udział w chwale Boga.

Wizja na Taborze to objawienie boskiej natury Chrystusa, zapowiedź Jego zmartwychwstania oraz przyszłego przemienienia całej ludzkości. Według podania biblijnego, Jezus rozmawia z Mojżeszem i Eliaszem, mówi im o swojej Męce, o dziele zbawienia świata. Ikona Przemieniania jawi się wobec tego jako preludium do Ikony Paruzji

Zobacz więcej

Ikona Bożego Narodzenia

On to dla nas ludzi i dla naszego zbawienia zstąpił z nieba.
I za sprawą Ducha Świętego
przyjął ciało z Maryi Dziewicy i stał się człowiekiem.

W umniejszeniu Chrystusa, który przyjął na siebie pokorę pieluszek i trudnego położenia, zawarta jest niezwykła tajemnica ocalenia rodzaju ludzkiego. Ikona Narodzenia Chrystusa to wizja nieprzemijającej chwały, mówią o tym wszystkie jej zasadnicze cechy, cała kompozycja.

Na ikonach Bożego Narodzenia grota betlejemska przedstawiana jest zwykle jak najprościej, bez znaczenia jakichkolwiek szczegółów, bez wprowadzania jakiegokolwiek światła. Wyobraża się ją w postaci niczym nie rozjaśnionej, ciemnej niszy umiejscowionej gdzieś w srogim krajobrazie skalistego wzgórza. Ta mroczna przestrzeń bardziej przypomina grób niż tradycyjny żłobek, a mocno owinięte w pieluszki dziecko przywodzi na myśl zmarłego.

Poniżej groty przedstawia się leżącą na posłaniu w kolorze królewskiej purpury Marię. Co ciekawe, wykonuje ona gest dotykania dłonią policzka, który powraca w scenie Ukrzyżowania. Zarówno ruch ten jak i podobieństwo groty do sarkofagu stanowią zapowiedź przyszłej Paschy. Ikona Bożego Narodzenia uświadamia odbiorcy, że nie można wejść w misterium narodzin i życia Chrystusa, omijając tajemnicę śmierci. Właśnie ona pomaga pojąć sens Bożego Dzieła.

Zobacz więcej

Matka Boska

Zobacz więcej

Kategorie

Wyszukaj

Archiwum