IKONY: września 2012

Matka Boska Tuchowska (Holy Mary from Tuchow)

Czczona w Tuchowie podobizna Matki Boskiej z Dzieciątkiem pochodzi z XVI w. Obraz zasłynął cudami i co roku przyciąga na Lipowe Wzgórze tysiące pielgrzymów.

Głowy Madonny i Dzieciątka są zwrócone ku patrzącemu na obraz, oczy szeroko otwarte, spoglądają poważnie i jednocześnie z wielką dobrocią. Prawa rączka Dzieciątka Jezus spoczywa na błękitnej kuli zwieńczonej krzyżykiem, która oznacza glob ziemski lub wszechświat, lewą zaś podnosi w geście błogosławieństwa. Matka Boża trzyma w prawej ręce rozkwitłą różę, co stawia cały obraz w grupie ikonograficznej związanej z krzewem różanym, wizją apokaliptyczną i ogrodem rajskim. Oryginalne, malowane szaty Maryi i Jezusa pokrywa obecnie metalowa „sukienka.”

The icon of Holy Mary from Tuchow is adored in the southern Poland. It dates back from XVI and have become famous for many miracles which happened thanks to the painting.
Madonna's and Jesus' heads are turned towards the one who looks at the icon. They are serious, full of love. Right hand of the Baby lays on the blue sphere wchich pictures the universe. Left one is raised in a gesture of blessing.
On the original icon there's a metal "dress" which hides the painted robes.

Chrystus Pantokrator

Z greckiego: Παντοκρατωρ.Jest to ikona, na której Chrystus zostaje przedstawiony jako władca oraz sędzia wszechświata. Jezus ukazywany jest w pozycji siedzącej bądź stojącej, w lewej dłoni trzyma Pismo Święte, prawą składa natomiast w geście błogosławieństwa.

W tradycyjnych cerkwiach ikona Pantokratora mieści się zazwyczaj na sklepieniu centralnej kopuły cerkwi.

Święty Krzysztof (Saint Christopher)

Według świeckich podań ludowych święty Krzysztof był potężnym mężczyzną. Obdarzony niewyobrażalną siłą, przenosił pielgrzymów przez rzekę. W ikonografii przedstawiany jest z dzieckiem na ramionach, gdyż, według legendy, pewnego dnia miał pomóc w przeprawie Jezusowi.

(legenda o św. Krzysztofie wg. Jakuba de Voragine OP: http://www.kbroszko.dominikanie.pl/k.htm

As the secular legends say, saint Christopher was a man of enormous size. He was gifted with unbelievable strenght and his job was to carry the passers-by through the river. In the iconography he is pictured with a little boy in his hands becouse it is said that one day when he was to help Jesus with getting to the second side of the river.

Matka Boska Ostrobramska

Wizerunek Madonny Miłosierdzia namalowany został na deskach dębowych techniką temperową w XVII w. Obecnie postać Maryi w obrazie wystawionym w kaplicy Ostrej Bramy w Wilnie zakrywa błyszcząca złotem sukienka. Pod metalową sukienką Ostrobramska Pani ubrana jest w czerwoną tunikę, szyja okryta jest szalem, a głowa białą chustą. Całą postać okrywa zielonkawo-błękitny płaszcz, zarzucony na głowę i ramiona.

Wizerunek Matki Miłosiernej został zasłonięty srebrną, złoconą sukienką z ozdobnym wielkim, odwróconym sierpem srebrnego półksiężyca z napisem Na całą kompozycję wizerunku Pani Ostrobramskiej składają się dwie korony (nałożona jedna na drugą)., jedna barokowa dla Królowej Niebios, druga rokokowa dla Królowej Polski.

Matka Boska Licheńska

Obraz Matki Bożej Licheńskiej jest kopią obrazu Matki Bożej Cierpliwie Słuchającej, znajdującego się w Rokitnie.Obraz słynie z łask, które otrzymują wierni, który pielgrzymują do Lichenia aby pomodlić się przed obliczem Marii.
Według legendy rannemu w bitwie pod Lipskiem polskiemu żołnierzowi ukazała się Maria. Po tym, jak uratowała go od śmierci, miała nakazać mu odszukanie wizerunku, który dokładnie oddawałby jej wygląd. Doskonałym przedstawieniem okazał się obraz, który ów żołnierz, Tomasz Kłossowski, wystawił w lesie grąblińskim.

Matka Boska Eleusa

Jej określenie pochodzi z języka greckiego i oznacza „okazywać miłosierdzie, dobroć, współczucie”. Podobizna przedstawia Marię miłosierną, delikatną. W Grecji nazywa się ją Glykophilousa, czyli „Bogarodzica Słodkiego Pocałunku” ze względu na fakt, iż na ikonie twarze Matki i Dzieciątka zbliżone są w pocałunku.

Sen świętego Józefa (Saint Joseph's dream)

Sen świętego Józefa - Georges de La Tour
Saint Joseph's dream by Georges de La Tour

Obraz Jezu Ufam Tobie (Divine Mercy image)

Matka Teresa z Kalkuty (the painting of Mother Teresa)

Grób Pański (Holy Sepulcher)

Obraz Wszystkich Świętych (the painting of All Saints)

Oryginalny obraz powstał prawdopodobnie w latach 1727 - 1743 na potrzeby parafii pod wezwaniem Wszystkich Świętych (zmiana nastąpiła w 1954 roku na "parafia pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny") i do tej pory znajduje się w głównym ołtarzu. Co roku jest odsłaniany 1 listopada.

The original painting was painted probably in the XVIII century for the All Saints' Presbitery (in the 1954 the presbitery changed its name for the Assumption of the Blessed Virgin Mary). Since then it has been placed in the main altar. It is shown to the public every All Saints' Day.

Święty Hubert (Saint Hubertus)

Zaśnięcie Matki Boskiej

„W narodzeniu dziewictwo zachowałaś,

w zaśnięciu świata nie porzuciłaś, Bogurodzico.

Odeszłaś bowiem do życia, Matką będąc Życia,

i twymi modłami wybawiasz od śmierci dusze nasze”.

Troparion, Święto Zaśnięcia

Do powstania ikony Zaśnięcia Bogurodzicy (Koimesis) przyczyniły się teksty apokryficzne. Początki obchodzenia tego święta sięgają X wieku w Bizancjum, a XI na Zachodzie, gdy malowane były pierwsze wyobrażenia ikony. Zaśnięcie to jedno z dwunastu wielkich świąt, w kościele katolickim to święto nazywane jest Wniebowzięciem.

Ikona zaśnięcia przedstawia bardzo ważne wydarzenie, moment, kiedy Maria wraz ze swoim ciałem jako pierwsza zostaje zabrana przez Jezusa do nieba.

Całą kompozycję na ikonie można podzielić na część dolną -ziemską (widzialną, śmierci doczesnej) i w górze -boską (niewidzialną - symbolizującą życie, Zmartwychwstanie i przemienienie ludzkiej natury); każda opowiada historię śmierci Marii w inny sposób.
W dolnej części ikony na łożu spoczywa doczesne ciało Marii, która wygląda tu jakby spała z rękami złożonymi na piersi. Po obu jej stronach, u stóp i u głowy rozmieszczone są postacie dwunastu apostołów. Wśród Apostołów nie ma Tomasza, jest za to apostoł Paweł. W górze za apostołami, po prawej i po lewej stronie, stoją dwaj biskupi i płaczące niewiasty.

Mimo iż przedstawiony jest moment śmierci Matki Boga, to jednak dominuje w tej ikonie Chrystus, który przybył po duszę Marii w otoczeniu aniołów, ze wspaniałością równą przemienieniu, jest w świetlistych szatach i otoczony błękitną światłością nimbu.

Trzyma On w dłoniach małą, odzianą w biel postać – duszę Maryi, która tu wygląda, jakby była owinięta w opaski pogrzebowe.

W górnej części ikony widzimy dwunastu apostołów, przybywających w cudowny sposób na obłokach w asyście aniołów do Jerozolimy, wezwani, aby towarzyszyć umierającej Marii. W środku Maria na tronie adorowana przez trzy Anioły ukazana jest jako ta, która wyniesiona już jest do chwały niebieskiej.

Matka Boska Częstochowska (Black Madonna of Częstochowa)

Krzyż z San Damiano (San Damiano cross)

Święty Jerzy (Saint George)

Jerzy urodził się w chrześcijańskiej rodzinie w drugiej połowie III wieku. Wstępuje do armii rzymskiej i jego pozycja w wojsku stale wzrastała, nawet przez pewien czas należał do osobistej ochrony cesarza.

Gdy cesarz Dioklecjan wydał edykt, zezwalający na prześladowania chrześcijan, Jerzy był zmuszony do uczestnictwa w ich prześladowaniach, krytykował tę decyzję, bo sam był chrześcijaninem. Rozwścieczony Dioklecjan nakazał dla przykładu i zastraszenia innych, poddać go najpierw przesłuchaniom, a następnie wyjątkowo okrutnym torturom. Rzeczywiście musiały one być wielkie, bowiem, wśród tak licznych męczenników tego okresu, jemu nadano tytuł Wielkiego Męczennika.

Według Hermenei (podręcznika sztuki malarskiej) na ikonie św. Jerzego przedstawia się jego męczeństwo i cuda np.: rozpinanie na kole, zakładanie rozżarzonych sandałów, wrzucenie do jamy z wapnem, picie trucizny, wskrzeszenie umarłego, przywrócenie do życia wołu pewnego rolnika, a na końcu ścięcie św. Jerzego i złożenie jego ciała w grobie.

Saint George was born in the christian family in the second half of the III century. He enterd the Roman army and became the security guard of the Emperior.

When the emperior Diocletian approved oppresing the christians, George opposed. Becouse of that he was investigated and terrible tortures were conducted on him.

In the icon there are shown several scenes of his martydom.

Święty Paweł (Saint Paul)

Wykształcony w Jerozolimie faryzeusz; początkowo prześladowca chrześcijan. Pod wpływem wydarzenia w drodze do Damaszku około 35/36 roku, nawrócił się i przyjął chrzest. Odbył trzy podróże misyjne. W czasie prześladowania chrześcijan, rozpętanego po pożarze Rzymu, został skazany na śmierć i ścięty w Rzymie zapewne w 64 lub 67 roku. Przypisuje się mu autorstwo 13 listów, wchodzących w skład Nowego Testamentu.

Paweł wywarł wielki wpływ na wczesnych chrześcijan, będąc zwolennikiem rozszerzenia misji na pogan, nazwany został przez tradycję Apostołem Narodów .

Ikona św. Pawła należy do ikon typu ikony domowej. Według Dionizjusza z Furny, autora podręcznika dla malarzy ikon, św. Pawła należy przedstawiać jako –„…człeka łysego, z brodą skudloną i szpakowatą,… ”

Saint Paul was a well-educated pharisee. He got religion during his journey to Damascus around 33/36. He made three missions. During the oppresions of the christians he was sentenced to death and decapitated afted the fire in Rome. He is known as an author of 13 letters included in the New Testament.
In the iconography he is shown (as Dionysius from Furna says) as a bald man with a pepper-and-salt beard.

Matka Boska Hodigitria

Na tej ikonie Dzieciątko umieszczone zostaje w lekkim oddaleniu od twarzy Marii. Jezus siedzi na jej ręku i spogląda przed siebie. Nazwa Hodegitria pochodzi od słowa hodos, czyli droga. Matka Boska w lewej ręce trzyma Syna, drugą zaś wskazuje na niego, pokazuje ludziom drogę ku Zbawicielowi.

Święty Łukasz malujący ikonę Marii Panny (Saint Luke Painting the icon of Holy Mary)

Według tradycji pierwsza ikona Matki Bożej została napisana przez Ewangelistę Łukasza z Antiochii na desce ze stołu z Wieczernika, który ikonę podarował wraz z Ewangelią Teofilowi, dalsza droga ikony wiedzie przez Jerozolimę i Konstantynopol, gdzie została umieszczona w kościele. Od IX w. wykształcił się wzór ikonograficzny wizerunku Maryi – Hodigitrii i stał się przykładem dla licznych kopii.
Matka Boża na ikonach zawsze jest zamyślona (zatroskana), przepełniona jest mądrością i siłą duchową, Dzieciątko może czule przyciskać do siebie, albo lekko je podtrzymywać.

As the tradition says, the very first icon picturing Holy Mary with a Baby was painted by Saint Luke the Evangelist. It is also said that it was painted on the wooden board taken from the table. Since the IX century it has generated an iconic pattern of showing Holy Mary - Hodigitria.

In the picture Holy Mary is always thoughtful, she is full of wisdom and spiritual strenght. She might carry the Baby strongly or just slightly prop Him.

Ikona Trójcy Świętej

„Jeden jest samotnością, dwa jest liczą rozdzielającą, trzy zaś – liczbą,

która przezwycięża podział; jeden i mnogość są zgromadzone i wpisane w Trójcę:

jest to niewysłowiony ład w Boskości, której Osoby są każda w pozostałych”

W najstarszych przedstawieniach Trzy Osoby Boskie zostają przedstawione jako młodzieńcy pod drzewem Mamre, którzy według historii opisanej w Starym Testamencie odwiedzili Abrahama i Sarę. Ojcowie Kościoła zinterpretowali te trzy postacie właśnie jako proroczą prefigurację Trójcy Świętej, a w Ikonografii przedstawienie to nosi nazwę Starotestamentalnej Trójcy bądź Gościnności Abrahama. Przyjrzenie się temu dziełu sztuki i próba interpretacji jest wejściem w cały bogaty świat ikony.

Ikona Trójcy jest wyznaniem wiary w jednego Boga w Trzech Osobach nie mniej wartościowym niż wyznanie tej wiary w słowach. W sposób obrazowy przedstawia słownie wyrażaną prawdę, która żyje w Kościele ukryta w Piśmie Świętym. Nie zostaje ona jednak wyrażona w formie ostatecznej i niezmiennej. Wznosi się raczej stopniowo na wyżyny nieskażonej prawdy dzięki łasce i wysiłkowi ikonopisarza.

Przedstawienia Świętej Trójcy nie można w żadnym wypadku traktować dosłownie czy w sposób czysto materialny. Obraz ten ma podnieść świadomość odbiorcy do kontemplacji. Trójca Święta jest niewyobrażalna w swej istocie, jeśli więc Kościół posiada i czci Jej przedstawienie, to nie można tego kultu traktować jako oddawania czci obrazowi istoty Trójcy, gdyż taki obraz jest niemożliwy. Należy natomiast odczytywać tę ikonę w sensie głęboko symbolicznym, gdyż jedynie w ten sposób ów wizerunek może osiągnąć doskonałość wyrazu.

Matka Boska

Archanioł Michał

Święta Rodzina

Matka Boska

Matka Boska

Matka Boska

Ikona Przemienienia Pańskiego

„Bóg jest Światłością i ci, których

czyni godnymi, by Go widzieli,

widzą Go jako Światłość.

(św. Symeon)

Przemienienie Pańskie zaliczane jest do cyklu dwunastu wielkich uroczystości Kościoła Bizantyjskiego. Ikona przedstawia nam Chrystusa, który ukazał się apostołom „w postaci Boga”, pozwolił im ujrzeć blask światłości Trójcy Świętej. Góra, miejsce szczególnego spotkania nieba i ziemi stała się miejscem teofanii.

Chrystus zajmuje się w centrum przedstawionej sceny, zgodnie z przekazem biblijnym odziany jest w białe szaty. Już poza otaczającą go sferą złożoną z trzech współśrodkowych okręgów znajdują się dwie postacie reprezentujące Stary i Nowy Testament: Mojżesz i Eliasz.

Na ikonie przedstawieni zostają również trzej uczniowie: Piotr, Jakub i Jan, którzy zostali wybrani jako „naoczni świadkowie Jego Majestatu” (2P, 1,19). Piotr, ukazany po prawej stronie na klęczkach, usiłuje osłonić dłonią twarz przed światłem; umieszczony pośrodku Jan, pada na ziemię, odwracając się plecami do światła, Jakub natomiast, z lewej strony, upada na wznak. Spadają oni ze szczytu, przerażeni i oślepieni niezwykłą wizją. Przemienienie jest więc również udziałem apostołów, którzy doznali łaski ujrzenia Przemienionego.

Przemienienie powinno być postrzegane jako objawienie Trójcy Świętej: Syn ukazuje się w swojej chwalebnej istoty, Ojciec w głosie płynącym z nieba, Duch Święty natomiast w postacu obłoku, który daje poznanie i udział w chwale Boga.

Wizja na Taborze to objawienie boskiej natury Chrystusa, zapowiedź Jego zmartwychwstania oraz przyszłego przemienienia całej ludzkości. Według podania biblijnego, Jezus rozmawia z Mojżeszem i Eliaszem, mówi im o swojej Męce, o dziele zbawienia świata. Ikona Przemieniania jawi się wobec tego jako preludium do Ikony Paruzji

Ikona Bożego Narodzenia

On to dla nas ludzi i dla naszego zbawienia zstąpił z nieba.
I za sprawą Ducha Świętego
przyjął ciało z Maryi Dziewicy i stał się człowiekiem.

W umniejszeniu Chrystusa, który przyjął na siebie pokorę pieluszek i trudnego położenia, zawarta jest niezwykła tajemnica ocalenia rodzaju ludzkiego. Ikona Narodzenia Chrystusa to wizja nieprzemijającej chwały, mówią o tym wszystkie jej zasadnicze cechy, cała kompozycja.

Na ikonach Bożego Narodzenia grota betlejemska przedstawiana jest zwykle jak najprościej, bez znaczenia jakichkolwiek szczegółów, bez wprowadzania jakiegokolwiek światła. Wyobraża się ją w postaci niczym nie rozjaśnionej, ciemnej niszy umiejscowionej gdzieś w srogim krajobrazie skalistego wzgórza. Ta mroczna przestrzeń bardziej przypomina grób niż tradycyjny żłobek, a mocno owinięte w pieluszki dziecko przywodzi na myśl zmarłego.

Poniżej groty przedstawia się leżącą na posłaniu w kolorze królewskiej purpury Marię. Co ciekawe, wykonuje ona gest dotykania dłonią policzka, który powraca w scenie Ukrzyżowania. Zarówno ruch ten jak i podobieństwo groty do sarkofagu stanowią zapowiedź przyszłej Paschy. Ikona Bożego Narodzenia uświadamia odbiorcy, że nie można wejść w misterium narodzin i życia Chrystusa, omijając tajemnicę śmierci. Właśnie ona pomaga pojąć sens Bożego Dzieła.

Matka Boska

Archanioł Rafał

Matka Boska

Mandylion

Subskrybuj: Posty (Atom)